جامعه شناسان خانواده از منظر ساختار و انتظارات به دو نوع ازدواج سنتی و ازدواج مدرن اشاره می کنند بر این اساس ازدواج مدرن به جای تأکید بر مقدس بودن ازدواج آن را قراردادی اجتماعی میان دو نفر تعریف می کنند که این قرارداد دارای سه مشخصه خاص است:
ازدواج قراردادی قاطعانه است یعنی شرایطی را که افراد بیان می‌کنند بایستی به اجرای آن وفادار بمانند. بی توجهی به این ویژگی سبب تعارضات شدیدی در زندگی زناشویی می شود برای مثال خانمی که می پذیرد با
مردی زندگی کند که تک فرزند است و مادری مسن دارد و قرار است سه تا با هم زندگی‌کنند، چنانچه بعدها معترض شود قرارداد را نفی کرده است و یا مردی که در بله برون می گوید کاری به درآمد ماهیانه همسرش ندارد و یا نصفی از حقوق برای پدر و مادر دختر باشد، نمی تواند بعدا نقض پیمان کند.
ازدواج قراردادی منصفانه است ازدواج هایی که در آن اصل انصاف و برابری در
حقوق حفظ شده باشد، پایدارترند. ازدواج نمی تواند صرفا بر اساس خواسته‌ها و امیال مرد یا زن بنا شود. فراوان در جلسه مشاوره مراجعانی حضور می یابند که دعوای اصلی عدم انصاف یکی از طرفین بویژه مردان است(برای مثال‌دادن حق طلاق یکطرفه به مرد). در ازدواج های منصفانه زن و مرد هر دو در
تصمیم گیری‌های مهم زناشویی مشارکت دارند. گاه عامل شکستن این ویژگی وجود زنان وابسته به خانواده پدری است. تصور کنید خانمی در هفته دو بار نان سنگک داغ برای مادرش را جز وظیفه می‌داند در همان حال شوهر حق ندارد به خانواده پدری خویش تلفن بزند.
ازدواج قراردادی دوستانه است. تمامی قول و قرارها در ازدواج بر مبنای
علاقمندی است که دو طرف به هم دارند. بر اساس این ویژگی ازدواج یک معامله حقوقی بی روح نیست، بلکه پایداری این قرارداد تا زمانی است که دو طرف قرارداد، همدیگر را دوست داشته باشند. این ویژگی بسیار مهم تر از دو
ویژگی قبلی است چرا که عدم وجود آن دو تای دیگر را به شدت آسیب پذیر می‌کند. ویژگی دوستانه بودن ازدواج آن را از دیگر قراردادهای اجتماعی جدا می‌کند حفظ آن ازدواج را طولانی و شادتر می کند.
